Euthanasie

 
De Kerk wijst euthanasie af omdat mensen nooit mogen besluiten hun leven te beëindigen, en een ander vragen om daaraan mee te werken. Als mensen vreselijk lijden, dan is pijnbestrijding de aangewezen weg. Als de pijnbestrijding er toe leidt dat iemand sneller sterft, dan is dat geen euthanasie omdat het doel niet is het sterven maar het tegengaan van lijden.
De zogenaamde palliatieve sedatie, waarbij een patiënt in verdoofde staat langzaam wegglijdt door gebrek aan water en voedsel, is vooral voor de naasten van de patiënt een moeilijk proces. Maar toch is dit een manier om met ernstig lijden om te gaan, zonder dat daarmee de stap wordt genomen naar het actief doden van een mens.
 
De Kerk is van mening dat er door het toestaan van euthanasie een weg wordt ingeslagen waarvan het einde niet in zicht is. Een hellend vlak, zogezegd.
Paus Johannes Paulus II sprak in o.a. dit verband over een ‘cultuur van de dood’.
 
Illustratief hiervoor is de opinie van Ton de Kok, voorstander van een vergaande vorm van actieve euthanasie, en een reactie daarop van Mona Keijzer, die euthanasie alleen onder de huidige wettelijke regels wil toestaan. (De Volkskrant 12 en 14 februari 2013)
 
Hierop zijn weer enkele ingezonden brieven verschenen, zowel van medestanders van De Kok (de eerste vier), als van tegenstanders van euthanasie (de laatste drie). (De Volkskrant 16 februari 2013)
 
Ik kan mij zeer vinden in de drie laatste brieven ('Onvrijheid', 'Pil nemen' en 'Indianen').
 
Ook verwijs ik naar een (al wat ouder) filmpje van Wim de Bie over euthanasie; opgenomen onder "Links".
Daarin wordt het gevoel van 'een hellend vlak' treffend beschreven.
 
 
Liever de pil van Drion dan het leven uitzitten
 
TON DE KOK − 12/02/13, 00:00
 
Als het 50Plus ernst is, slecht ze het taboe op zelfdoding van ouderen.
 
'Tsja, Mutti... Ukraine oder Sterbehilfe?' Als Mutti Oekraïne kent, dan kiest ze onverwijld het laatste. De harde vraag aan Mutti staat als cartoon in de Berliner Zeitung. De onbetaalbaarheid van een tsunami aan zorgbehoevende ouderen nadert het strand van de samenleving. Kinderen sturen hun ouders naar goedkope tweedewereldlanden om daar naar hun levenseinde te worden verzorgd. Doen ze dat niet, dan moeten zij op meerdere manieren voor die zorg krom liggen.

Ook in ons land zullen we binnenkort de kinderen aanspreken op hun verantwoordelijkheid voor hun ouders. En wie gaat die zorg geven? Natuurlijk: de vrouw. Net heeft ze haar kinderen achter de rug of ze ziet de naderende kindsheid van een ouder voor zich opdoemen. Straks weer billen wassen, weer luiers omdoen. Haar man zal zich, waar hij maar kan, voor zorginspanning drukken. Dat doet hij al sinds mensenheugenis. De natuur is onverbiddelijk: de vrouw zorgt, de man drukt zich en het leven eindigt in kommer en kwel.

Wij ouderen hebben de plicht na te denken over de vraag hoe het afwentelen van zorg op onze kinderen kan worden beperkt. We kunnen leren van de oude eskimo's en indianen. Aan het einde van het leven ging de eskimo op een ijsschots zitten, en de indiaan trok de bergen in. Zij wilden hun dochters niet met loodzware zorg opzadelen. Die oude natuurmensen wisten wat hun te doen stond. Zij kozen voor een humane dood in de armen van moeder natuur, daar waar zij vandaan kwamen. Wat de ijsschots was voor de bejaarde eskimo en het gebergte voor de oude indiaan, dat moet voor ons de pil van Drion worden. Ik wens mijn naderende ouderdom, mijn fysieke en mentale aftakeling niet af te wentelen op mijn dochter. Nadat zij mijn kleinkinderen heeft grootgebracht gun ik haar tijd voor een eigen leven.

We hebben in ons land de mond vol over eigen verantwoordelijkheid. Maar als ik op een zomeravond in mijn tuin, bij mijn kippen, onder het licht van Cassiopeia humaan mijn leven wil beëindigen, dan kan dat niet. Het meest eigene, het meest intieme, het meest mystieke dat ik bezit, daarover mag ik niet vrij beschikken. Mijn leven is een vorm van slavernij als ik niet de vrijheid heb om het zelf te be- eindigen. Ik wil niet door derden worden gedwongen om te wachten tot mijn binding met het leven tot de draad is versleten, ik wil haar zelf kunnen verbreken. Maar de politiek laat mij slechts inhumane, vernederende uitwegen: voor de trein, aan een touw, met een zak of hongeren.

Ik heb in de Tweede Kamer, als christen-democraat, met overtuiging bijgedragen aan de abortuswetgeving. Ik maakte mogelijk dat een mens in wording kan worden gedood. Ik werkte mee aan euthanasiewetgeving. Ik maakte mogelijk dat een arts een ander mens doodt. Tweemaal heb ik ingestemd met het doden van mensen door mensen. En nu gaat het om mijzelf. In geen enkel existentieel vraagstuk moeten we zózeer onze eigen gevoelens kunnen volgen als juist hierin. Waarom mag ik niet, in mijn volle bewustzijn, niet ondraaglijk lijdend, maar daarvóór, mijn eigen leven beëindigen zonder interventie van arts of medisch circus?

Nee, ik spreek niet namens alle ouderen. Ja, ik zou willen dat het wel zo was. Ik vind dat alle ouderen de verantwoordelijkheid hebben om te overdenken hoe ze hun kinderen de zorg kunnen besparen. In dat overdenken behoort de pil van Drion een plaats te hebben.

Wanneer 5oPlus zegt voor ouderen op te komen, dan is dit een belangrijk aandachtspunt. En kom in godsnaam niet aan met: ja maar... Technisch onuitvoerbaar? Dat is een verwerpelijke uitvlucht. Straks sturen we technisch uitvoerbaar mensen naar Mars. Enkele reis! Dat vinden we fantastisch, dat moet kunnen. Die ruimtereizigers kiezen onder applaus zelf hoe ze zullen sterven.
Ton de Kok is docent godsdienst/levensbeschouwing en oud-kamerlid voor het CDA.
 
'De dood is geen alternatief voor zorg'
 
MONA KEIJZER - 14/02/13, 15:01
 
Wie ouderdom en de daar bij behorende gebreken uitsluitend ziet als last voor de ander en daarom een pil van Drion bepleit, gaat voorbij aan een aantal fundamentele noties, schrijft CDA-Tweede Kamerlid Mona Keijzer. De dood is bovendien geen consumptieartikel.
 
In de Volkskrant van 12 februari stond een artikel van T. de Kok waarin hij pleitte voor de pil van Drion voor ouderen die afhankelijk worden van zorg. Hij vindt 'dat alle ouderen de verantwoordelijkheid hebben om te overdenken hoe zij hun kinderen de zorg kunnen besparen'. Hij wenst zijn naderende ouderdom niet af te wentelen op zijn dochter.

Ik hoop dat mijn ouders daar anders in zitten en een beroep op mij doen als dat nodig is. Ik geloof namelijk dat mensen aan elkaar gegeven zijn.

'Ik wil jou niet lastigvallen met mijn pijn, verdriet, aftakeling' is de bijl aan de wortel van het samenleven, van omzien naar elkaar. De essentie van samenleven. Het leven is niet alleen mooi en glorieus, maar ook afzien. Soms verdriet en pijn. Dat wordt dragelijk als mensen elkaar dragen. Met genoemd opinieartikel wordt weer een stap gezet richting het instrumenteel omgaan met leven. In die benadering is een leven alleen nog van waarde wanneer het iets oplevert. Het in volheid geleefd kan worden. Dat terwijl tot de volheid van leven ook de dalen behoren die de pieken afwisselen.

Tijdens de vele spreekbeurten in het land krijg ik veel vragen over de ouderenzorg. Door de beleidsvoornemens van de regering maken veel mensen zich zorgen over de toekomst van de ouderenzorg. Is er straks nog verpleeghuiszorg als ik dat nodig heb? Krijg ik nog wel de zorg thuis die ik nodig heb? Feit is namelijk wel dat de zorg voor de ouder wordende mens niet volledig aan familie en vrienden overgelaten kan worden. Daarvoor kan de ouderdom met te veel en soms te verstrekkende gebreken komen. Gelukkig hebben we in Nederland heel veel mogelijkheden om lijden in de laatste levensfase te voorkomen of te verlichten. En in uiterste gevallen, als er sprake is van uitzichtloos en ondraaglijk lijden, hebben we zeer zorgvuldige euthanasiewetgeving.

Maar de dood aanreiken als oplossing voor het ouder worden met bijbehorende gebreken, omdat men niet tot last wil zijn voor de eigen kinderen, familie en vrienden gaat voorbij aan twee fundamentele noties. Ten eerste: de dood is geen consumptieartikel. Inspanningen moeten er op gericht zijn om een leven ook in de laatste jaren van waarde te laten zijn. Al was het alleen al omdat niet objectief vast te stellen is, wanneer die laatste jaren bereikt worden en hoe lang deze duren. Ten tweede omdat mensen aan elkaar gegeven zijn. Daar waar de dood gezien wordt als oplossing voor de verlegenheid om te vragen om hulp en zorg wordt daaraan voorbij gegaan. Zorg en hulp zijn trouwens niet alleen nodig aan het einde van een lang leven. Een leven kan verschillende van die momenten hebben. Het wordt tijd dat we dat erkennen en daar waar nodig ook weer leren. Daar hoeven geen pillen aan te pas te komen.

Mona Keijzer is Tweede Kamerlid namens het CDA
 
De pil van Drion
16/02/13
 
Slavernij
Het artikel van Ton de Kok (O&D, 12 februari) vond ik geweldig. Het is toch te gek om los te lopen dat je als burger niet over je eigen leven mag beschikken.

Ik heb het me nooit zo gerealiseerd maar ons leven is inderdaad een vorm van slavernij. Als ik voor euthanasie kies dan moet ik maar netjes afwachten of de arts eraan mee wil werken. Kom nou toch, ik bepaal zelf wel of ik er genoeg van heb om hier op aarde te zijn. Het is mijn leven en ik bepaal zelf wat ik met dat leven doe. Hopelijk maak ik het nog mee dat de pil van Drion voor elke burger te verkrijgen is .

Anneke Nennie, Dordrecht

Hartenkreet
Complimenten voor het goedgeschreven pleidooi van Ton de Kok voor de pil van Drion nu de zorgkosten voor de oudere Nederlander te hoog dreigen te worden. Ook voordat het levenseinde wegens de hoge kosten actueel werd, leefde de mogelijkheid en de wens tot levensbeëindiging door een pil bij vele ouderen. Ton de Kok slaakt een hartenkreet die vermoedelijk door velen gehoord zal worden. Het is een precair onderwerp. Het is misschien geen taboe, maar hier begin je niet over voor de gezelligheid. In mijn ogen is het wenselijk dat alle stemgerechtigden hierover nadenken en een mening vormen.

Het gaat niet alleen om 50-plussers: jongeren hebben ouders en zijn dus evenzeer betrokken. Is het geen idee een referendum over vrijwillig leven te houden met daarin duidelijke stellingname over de pil van Drion?

Daarmee komt wellicht een belangrijk gesprek tussen de generaties op gang. Plus de acceptatie van een middel dat velen in eerste instantie rust zal verschaffen.

Marianne van den Wijngaard, Delft

Mens
Mona Keijzer (CDA) schrijft in reactie op het stuk van Ton de Kok dat een mens pas een mens is in relatie tot een ander (O&D, 14 februari). Ook zonder een ander ben ik echter een mens. Ik, en ik alleen, bepaal wat mijn leven waard is. En als ik het genoeg vind, wil ik zelf bepalen of, en wanneer, ik ermee wil stoppen. Zou deze vrije keuze niet een fundamenteel recht moeten zijn van ieder mens? En zou deze keuze niet kunnen bestaan naast de aandacht voor goede ouderenzorg?

Mira van Broekhoven (40), Roosendaal

Vreemden
Wil Mona Keijzer het wel begrijpen? Ton de Kok pleit niet voor de dood als alternatief voor zorg. Hij pleit ervoor dat iemand die zijn leven als voltooid beschouwt, zelf kan beslissen om het te beëindigen.
Het is een schande dat pas als twee vreemden vinden dat een leven ondragelijk is, euthanasie mag worden toegepast.

Ad Hoogstad, Eindhoven
 
Onvrijheid
Oud-CDA-Kamerlid en docent godsdienst/levensbeschouwing Ton de Kok heeft een interessante kijk op religie (O&D, 12 februari). In de christelijk/joodse leer geeft en neemt God het leven en is het een hoog goed dat de mens dienstbaar is aan de samenleving en schepping door goede daden te verrichten en liefde te geven aan elkaar.

In de religieuze visie van De Kok is de mens een slaaf als hij niet vrij zijn leven kan beëindigen wanneer hij maar wil. Het leven eindigt volgens hem in kommer en kwel en hij wil daarom dochters vrijwaren van billen wassen en luiers om doen bij hun ouders: geef ze de pil van Drion en dan kunnen ze er zelf een eind aan maken.

Naar mijn mening is de intimiteit die aan het begin en eind van het leven tussen ouders en kinderen kan bestaan de wortel van onze beschaving.

Lijden is inherent aan het leven en blijkt een doortocht naar diepgaand en vreugdevol contact tussen geliefden. Dat heelt vaak veel van de onderlinge pijn die er in het leven was, waardoor er in vrede gestorven kan worden.

De Bijbel staat vol met prachtige voorbeelden van de zin van het lijden, zoals de klaagzang van de profeet Elia of de Joden die door het lijden in Egypte en 40 jaar leven in de woestijn tot samenleving werden, met een diep beleefd besef dat het leven meer is dan wij zelf als mens in de hand hebben.

Zij die zelfdoding als het hoogste goed afschilderen, dragen bij tot onvrijheid.

Gerard Groen, Terwolde

Pil nemen
Ik kan me bijna niet voorstellen dat het artikel van Ton de Kok serieus is bedoeld want in zijn pleidooi ziet hij twee gevolgen daarvan over het hoofd.

De maatschappelijke druk op ouderen zal sterk toenemen om die pil maar te slikken als ze iets serieus gaan mankeren en hun kinderen tot last zullen zijn. En zoiets dreigt dan ook voor mensen als ik.

Ik heb de spierziekte ALS waardoor ik geheel verlamd raak en binnen 3 tot 5 jaar overlijd. De zorg die ik het restje van mijn leven nodig heb, vergt veel van mijn vrouw en kinderen en vraagt ook inzet van de gezondheidszorg, en kost dus gemeenschapsgeld (naast eigen geld).

Volgens De Kok moet ik er zelf voor kiezen mijn vrouw, kinderen en niemand anders tot last te zijn. Dus kan ik die pil maar beter direct nemen. Ik ben benieuwd of de heer De Kok ook zo denkt als zijn vrouw of dochter ongeneeslijk ziek wordt.

Arwi Boele, Teteringen
 
Indianen
Ton de Kok bepleit het recht om met de pil van Drion het eigen leven te kunnen beëindigen. Hij voert voor dit standpunt een nieuw argument aan. De oudere zou moeten kunnen beslissen om zijn leven te beëindigen om zo zijn kinderen niet meer tot last te zijn.

Als voorbeeld worden de culturen van indianen en Inuit aangehaald, waar ouderen zich in de natuur terugtrekken om te sterven en de gemeenschap niet meer tot last te zijn. Of dit werkelijk zo'n vrije keus was als Ton de Kok suggereert, en niet een door armoede opgedrongen drama, is zeer de vraag. In onze rijke samenleving draagt het zelfgekozen einde van ouderen in elk geval op geen enkele wijze bij aan grotere beschikking over voedsel door jongeren.

Wie wil sterven om zijn kinderen of de samenleving niet tot last te zijn, helpt mee aan een klimaat van meedogenloosheid, waarin de 'vrijheid' van 'drionisten' weleens de morele dwang van morgen kan zijn.

Yolande de Kok, ouderenpsychiater, Den Haag
 
 
 
 

Maak jouw eigen website met JouwWeb